Galicia,
mujeres poeta
(I) María do Cebreiro
María do Cebreiro Rábade Villar (Santiago, 1976). Doctora en
teoría de la literatura. Escribió los libros de poemas O estadio do espello
(1998), (Nós, as inadaptadas) (2002), accésit del Premio Esquío y Non queres
que o poema te coñeza (2004), Premio Caixanova, convocado por el Pen Club de Galicia.
Es autora, además, del poema largo Pérfida Erín, en edición digital (2001), y
de la serie Atlas (2003). Ha coordinado los volúmenes A poesía é o gran
milagre do mundo (2001), muestra de poesía gallega contemporánea traducida al
inglés, y Damas Negras (2002), antología de letras de canciones interpretadas por
mujeres afroamericanas.
______________________________________
(INTENCIÓNS)
Non levo té nas palmas pero teño unhas xemas
que poden rebentar en calquera momento.
Asisto á prehistoria das raíces
e os meus dedos ensaian a caricia só porque non te poden rabuñar.
Con auga da traída
preparo unha infusión de finísimas herbas
e o verde leva un nome proscrito de muller, de maría, de min.
Tamén quero casar pero non teño roupa.
Por iso ás veces penso no xabrón do lagarto,
nas eventualidades, miña nai:
enxugar outra vez a saia coa que andaba perdida por aí
(igual que a carolina íspome polos pés).
Primeiro eu almorzaba malas herbas ata un fondo chamado última gota
e logo
así fregaba a louza, así, así,
mesturando na lingua memoria con desexo.
Imito a voz de isolda,
lamento o meu destino moito máis torpemente que luísa
insisto (sempre insisto) en preguntar,
coas miñas mans tan brancas
sumidas nos cacharros máis profundos.
Podía demorarme en refregar a carne contra tódolos concos
para apañar os restos dun pouso tan acedo como inútil.
Pedín xogar a bico, verdade ou consecuencia
pero non me deixaron.
Así pasaba o ferro, así, así
coa traizón dos outros incendiándome o pulso,
e emprendía reformas nese cuarto que por desgracia todos levamos dentro
ou tapaba as goteiras dun faiado
que ardera sendo eu inmediatamente anterior na orde do tránsito.
O braseiro e a decadencia son case a mesma cousa.
Sorprendeume entre os dedos o espertar do remol
Porque me souben lúcida pero sentimental despois de todo.
Así berrei por fin, así, así,
solicitando asilo, pedra pómez, calquera circunstancia respirábel.
O estadio do espello, 1998
(INTENCIONES)
No llevo té en las palmas pero tengo unas yemas
que pueden estallar de uno a otro momento.
Viajo a la prehistoria de todas las raíces
y mis dedos ensayan la caricia sólo porque no pueden arañarte.
Con el agua del grifo
preparo una infusión de finísimas hierbas
y el verde lleva un nombre proscrito de mujer, de maría, de mí.
También quiero casarme pero no llevo ropa.
Por eso a veces pienso en el jabón,
en la que se avecina, madre mía:
enjuagar otra vez la falda con la que iba por ahí
(soy de las que se visten por los pies).
Primero desayuno malas hierbas hasta un fondo llamado última gota
y así friego la loza, así, así,
mezclando la memoria y el deseo en la lengua.
Imito la voz de isolda,
lamento mi destino mucho más torpemente que luisa
insisto (siempre insisto) en preguntar,
con mis manos tan blancas
sumidas en los platos más profundos.
Podía demorarme en restregar la carne contra todos los cuencos
por recoger los restos de un poso tan amargo como inútil.
Pedí jugar a beso, verdad o consecuencia
pero no me dejaron.
Así planchaba, así, así
con la traición ajena incendiándome el pulso,
y emprendía reformas en el cuarto que por desgracia todos llevamos dentro
o tapo las goteras de un altillo
que ardió siendo yo inmediatamente anterior en el orden del tránsito.
El brasero y la decadencia personal son casi la misma cosa.
Me sorprendió en los dedos la aurora de un rescoldo
porque me supe lúcida pero sentimental después de todo.
Así grité por fin, así, así,
solicitando asilo, piedra pómez o cualquier circunstancia respirable.
El estadio del espejo, 1998
_________________________________
FORMA E CONTIDO
Que o sangue chama á porta, que me deitas.
Tés o millo na man, a forza é miña.
Eu déixome caer. Na mesa o corpo atopa
a única dimensión que lle faltaba.
Non desexo a caída senón a permanencia
(quen come o pan da mesa
ignora esta consigna. Só me deito na mesa
con quen sabe deixar os versos
para o postre. A carne é o que falta por dicir).
O millo gaña peso en vertical
e a suor perde o medo no meu corpo.
Pero non levo escudo, só a dureza do mármore
sen vetas. O seu frío sen vetas por detrás.
Que o corpo loite a morte
para facer do mármore o seu único inverno.
O pan e os nomes rompen o papel:
o fume que non trago,
a cinza que non puido esquecer o seu lume,
a borra do café no fregadeiro
o millo erguido e quente na túa man.
Esta vez a escritora a penas se censura.
Deixará que o poema siga a súa propia forma,
que é a da roupa caendo.
As fendas abren euros na parede.
Dilátase a madeira, o mar estoupa,
medra o meu propio chan, ti baloreces.
A nada nos teus dedos, eu na punta.
Non queres que o poema te coñeza, 2004.
FORMA Y CONTENIDO
Que la sangre golpea, que me acuestas.
La mazorca en tu mano, en mí la fuerza.
Yo me dejo caer. Sobre la mesa el cuerpo
da con la dimensión que le faltaba.
No busco la caída sino la permanencia
(quien come pan encima de la mesa
ignora esta consigna. Me acuesto nada más
con quien sabe dejar los versos
para el postre. La carne es lo que resta por decir).
El maíz gana peso en vertical
y el sudor pierde el miedo sobre el cuerpo.
Pero no llevo escudo, nada más la dureza
del mármol sin las vetas.
Su frío sin las vetas por detrás.
Que el cuerpo luche a muerte
para hacer de ese mármol su invierno decisivo.
Los nombres entre el pan rompieron el papel:
el humo que no trago,
la ceniza no pudo olvidarse del fuego,
la borra del café en el fregadero
el maíz levantado, caliente entre tus dedos.
Esta vez la escritora apenas se censura.
Dejará que el poema siga su propia forma,
que es el de la ropa desvistiéndose.
Las fisuras abrieron euros en la pared.
Se hincha la madera, el mar explota,
|